Dialect verhalen

Lombok

LombokkenSumatra…  Java…  Bali…  Lombok…  Sumba… Sumbawa… Flores… Timor…
De klasse met elf-  twaelfjorigen druunden et rijgien in koor op en ek… ek deu braaf mee.
Naemen van eilanden, wied wæg, an d’ aandere kaante van de wereld woor as ek wel nooit zol komen, maer: et was wel van ons!

INDIË WAS VAN ONS!

Et wörde oe met de paplepel in’egeuten, temeinsen op skoele.
Vaejer zee daa-w d’r niet eerlijk an’ekomen waren, maer dat was thuus en niet op skoele en wat de meester zee, was wooreid.

’t Waren vremde naemen  veur ons, die in de værste værte niet op Zwolle, Kaampen of Möppelt leken, dat was bekende kost. Dissende pruufden  wat mysterieus en ook ad de tongval wat magisch, wat onbestemds.
Iene sprung d’r veur mi-j drect uut.
Lombok!
Door kwamen de lombokken vandoan netuurlijk.
Arnhemse meisjes kwamen uut Arnhem, weesper moppen uut Weesp,
deemnter koeke uut Deemnter en lombokken uut Lombok… netuurlijk… dat kon oaste niet aanders.

De eerstvolgende lombok die a-k krege smaekte in mien kiendermundtien aanders, ’t Leek of de alve wereldreize d’r een bezunder aroma an ad mee’e- geven en ek pruufde um met andacht.
Ek waande mi-j op dat værre eiland Lombok, met zo’n lange lappe, sarong iette die zee de meester, umme de boek eknupt. Mien lange lechtblonde vlæchten bungelend op de rögge en maer lombokken eten, een paradijs veur een snoeierd zoas ekke.
Dat lechtblonde oor völ wat uut de toon, maer van oorværve aa-w toe nog nooit eurd.

Februari 1952.
Achter in de moand zo-k dærtiene wörn, wel gien kroenjoor en nog lange gien achttiene, maer toch wel bezunder.
Dat kump, mien oldste zuster ad al een posien verkierige en van eur vrijer zo-k vaste ook wel een kedoogien kriegen.

Sinds kört wörde d’r op skoele tractierd aa-j jorig waren.
Net noa de oorlog zat d’r dat veur de mieste kienders niet in, maer Nederlaand skærrelde in de bienen en alles wörde wat makkelijker, dus kon d-r now tractierd wörn.
Netuurlijk was door een bepoald budget veur, ’t mos niet te gæk wörn.
Twie weken a-k al edubt en of’eweugen en ek kwame d’r maer niet uut.

Ie adden lombokken veur twieëndertig cent per ons, iele lækkeren met sukela- of avvekoatsmaek, of mocca, maer nogal priezig dus.
D’r waren ook aanderen, goedkoperen en een bietien kleiner. Dissende waren maer twie dubbelties per ons, dat skeelde dus een slok op de börrel.
Aa-k de duren keuze mochten alle gæssen d-r maer iene pakken, maer aa-k tot de twiede keuze besleute, dan mochten ze d’r twieë.
Ek krege geld van moejer mee en ek kochte een grote puntbuul met zeker dærtig lombokken.
Veertien kienders en de meester netuurlijk.
Wi-j waren in 1945 met meer dan veertig leerlingen in de eerste klasse e’stærd, maer in die zeuven joor waren d’r iel wat blieven zitten en ook wel deur’estroomd. D’r was dus nog maer een klein köppeltien over… dærtig was genog!

Tot op de dag van vandaege e-k spiet van mien beslissige.
’t Leek wel royaal… twie lombokken, maer zie waren lange niet zo lækker as de duren, zie smaekten maelderig en… iederiene wus dat et de goedkoperen waren.
’t Zinde mi-j neks… ek ad et verkierd edoan.
‘k Ad kloorbliekelijk toe al een dure smaek.

Roem veertig joor laeter maekten wi-j een reize noar et værre oosten.
Sumatra… Java… Bali…
Lombok e-w niet aeld.
‘k Zage ook nærns lombokken te koop, maer intussentied wiet ‘k ook beter.
De van Mellefebrieken stonden ier… in Nederlaand.

Somstieds, aa-k bosskoppen doe loop ‘k langs een skap met alleraande aandgemaekte snoeieri-je. Bonbons… truffels… amandelbonen en ook van die grote, vierkaante, beigeachtige lombokken, zie smölten oe op de tonge.
’t Waeter löp mi-j dan deur de mond en vaeke kan ‘k de verleidige niet weer- stoan.
D’r zitten d’r miestal zo-n zestiene in een cellofain zækkien.
Ek kope twie buulties, twieëndærtig is wel genog.
Bi-j de kassa skrek ‘k mi-j ’t aepezoer en beseffe da-k nog altied een dure smaek ebbe!

 

Riek van der Wulp-Heutink

Museum
SVOG